Belangrijkste punten uit de Beter dan Bedacht - keynote

De keynote “Beter dan Bedacht” draait om de schoonheid van improvisatie en experimenteren in een wereld die steeds complexer, onzekerder en onvoorspelbaarder wordt. Het centrale idee is dat resultaten vaak beter uitvallen dan wanneer alles strikt volgens plan gaat, omdat de toekomst zelden verloopt zoals verwacht. Sydney Brouwer benadrukt dat je door kleine experimenten – de +1tjes – en een flexibele mindset in staat bent om op onverwachte manieren succes te behalen, zelfs als de uitkomst niet van tevoren te voorspellen is.

Subthema’s en Hoofdstukken

• Improvisatie versus Planning

  De keynote wordt geopend met voorbeelden uit bekende films, zoals de iconische scène van Indiana Jones uit 'Raiders of the Lost Ark'. Deze scène, waarin Harrison Ford de 'bad guy' neerschiet in plaats van een episch zwaardgevecht te leveren, ontstond door improvisatie vanwege voedselvergiftiging van de acteur. Het resultaat was een memorabele, “beter dan bedacht” scène. De spreker maakt duidelijk dat in een wereld vol snelle veranderingen en onverwachte gebeurtenissen, rigide plannen vaak niet volstaan. Onderzoek toont aan dat 80% van de plannen niet volgens plan verloopt en 50% zelfs helemaal niet van de grond komt. Het businessmodel van IKEA, waarbij klanten zelf meubels uit het magazijn halen, is ook per ongeluk ontstaan uit noodzaak tijdens een drukke opening in 1965, wat een perfect voorbeeld is van een resultaat dat "beter dan bedacht" is. Het is juist de kunst van het improviseren – het zetten van een eerste lijntje om vervolgens te ontdekken waar het toe leidt – die zorgt voor innovatieve en verrassende resultaten.

• Ingewikkeld versus Complex Werk

  Met behulp van herkenbare metaforen, zoals de Rubik’s Cube en het opvoeden van kinderen, licht de spreker het verschil tussen ‘ingewikkeld’ en ‘complex’ werk toe.

  • Bij ingewikkeld werk, vergelijkbaar met het oplossen van een Rubik’s Cube (die 43 quintiljoen combinaties kent), zijn oorzaak en gevolg bekend en kun je werken volgens vaste, herhaalbare stappen of algoritmes. Experts kunnen dit op een voorspelbare manier uitvoeren, zoals het bouwen van een brug of het landen van een vliegtuig. De aanpak hier is "eerst denken dan doen."

  • Complex werk daarentegen, zoals opvoeden, kent geen vaste stappen en vereist improvisatie, waarbij de uitkomst pas achteraf duidelijk wordt en oorzaak en gevolg alleen in retrospectief te begrijpen zijn. Er zijn te veel factoren die van tevoren niet te voorzien zijn. De aanpak hier is "doen leren we meer dan van denken."

  Hiermee geeft Sydney Brouwer aan dat in een wereld waar AI steeds meer standaardtaken (ingewikkeld werk, zoals patroonherkenning en stappen volgen) overneemt, mensen juist moeten leren omgaan met complexiteit door snel te experimenteren en bij te sturen.

• De +1 Mindset en Experimenteren
  Centraal in de keynote staat de “+1” mindset: het idee dat je niet de hele weg vooruit moet plannen, maar focust op het zetten van één kleine stap – een klein experiment, toevoeging of improvisatie – om te testen wat werkt, puur uit nieuwsgierigheid naar het resultaat. Dit principe komt terug in voorbeelden uit de actualiteit, zoals de experimenten van de Italiaanse krant Il Foglio, die een AI-editie lanceerde, een wedstrijd hield om AI-artikelen te identificeren en een dagelijkse AI-bijlage uitbracht. Dit leidde tot een onverwachte omzetstijging van 70% en de oprichting van een eigen AI-consultancy. Ook de experimenten van Duolingo op social media, onder leiding van Zaria, waarbij kleine, incrementele stappen (zoals de "Duo is dead" campagne) leidden tot enorme doorbraken (1,7 miljard impressies, vermelding in de late show van Stephen Colbert, en aandacht van Dua Lipa) zonder grote investeringen.

  Daarnaast introduceert de spreker een interactief spel waarbij deelnemers leren om samen een verhaal te creëren door op elkaar in te spelen. Dit spel dient als metafoor voor het belang van samenwerking en het loslaten van de “-1” mindset (waarbij men woorden of ideeën afwijst met opmerkingen als "daarvoor moet je niet bij mij zijn" of "hebben we al geprobeerd"), die energie en progressie juist in de weg kan staan. De "+1" mindset daarentegen, moedigt aan om woorden of ideeën toe te voegen die het verhaal leuker, spannender of verrassender maken, wat leidt tot een "beter dan bedacht" resultaat.

• Risicocategorieën en Experimenten in de Organisatie

  De spreker maakt een onderscheid tussen verschillende soorten experimenten, geïllustreerd met de voorbeelden:

  • Zonnebril-experimenten: Kleine, laagdrempelige experimenten met beperkt risico, waarbij snel geleerd kan worden wat werkt en wat niet. Iedereen in de organisatie zou deze moeten kunnen doen.

  • Kapselexperimenten: Middelgrote risico’s waar de mogelijke beloning groter is, maar waar de gevolgen enige tijd merkbaar zijn.

  • Tattoo-experimenten: Grotere, onomkeerbare keuzes die een enorme impact hebben op het team, het leven of de organisatie. Deze moeten niet solo genomen worden, maar op bestuursniveau besproken en besloten worden. Een voorbeeld van een mislukt tattoo-experiment is Klarna, dat vol inzette op AI in klantenservice om vervolgens weer veel medewerkers aan te nemen omdat klanten met mensen wilden praten.

  Met deze metafoor geeft hij aan dat iedere organisatie moet leren welke experimenten zij wel of niet zelfstandig kunnen aangaan. Het is cruciaal om een cultuur te creëren waarin risico's genomen durven te worden, vergelijkbaar met turnen waarbij de sporter weet dat er iemand is die hem opvangt als het misgaat. Falen moet gezien worden als een leerproces.

• De Bijen-Metafoor en Organisatiecultuur

• Tot slot sluit de keynote af met de metafoor van de bijenkolonie. Terwijl het overgrote deel van de bijen braaf hun werk doet, zorgen de ongeveer 10% rebellische bijen voor innovatie en overleving. Zij vinden nieuwe bloemenvelden, businessmodellen en manieren om omzet te genereren. De boodschap is dat ook binnen organisaties af en toe een beetje rebellie nodig is om patronen te doorbreken en nieuwe mogelijkheden en businessmodellen te ontdekken. We moeten allemaal in ons werk af en toe 10% afwijken van wat we altijd doen, niet omdat het logisch is, maar uit nieuwsgierigheid naar wat het oplevert.

Inspirerende Quotes

• "Beter dan bedacht: een resultaat dat anders is dan verwacht, maar door improviseren beter wordt dan bedacht."

• "Van doen leren we meer dan van denken."

• "Het gaat niet over het hebben van een perfect plan, maar over het zetten van dat eerste, verrassende +1 stap."

• "Ingewikkeld werk is voorspelbaar, maar complex werk vraagt om experimenteren en aanpassen."

• "We moeten allemaal af en toe 10% rebels zijn – net als de bijen in een kolonie – om echt te vernieuwen."

Belangrijkste Actiepunten

• Omarm de +1-mindset: voer kleine experimenten uit en test wat werkt, denk niet in één keer aan het grote plaatje.

• Creëer een organisatiecultuur die ruimte biedt om risico’s te nemen en fouten te omarmen als leermomenten, wetende dat je wordt opgevangen als het misgaat.

• Leer het onderscheid tussen ingewikkelde en complexe vraagstukken kennen en pas je aanpak hierop aan: plan gedetailleerd waar mogelijk, maar wees flexibel en improviseer wanneer de omstandigheden dat vragen.